
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, rüyaların ruhsal ve nörobilimsel açıdan manası, fonksiyonu ve bireyin iç dünyasını yansıtma biçimleri hakkında bilgi verdi.
Rüyalar, bilinçdışındaki bastırılmış his ve dilekleri sembolik olarak yansıtıyor…
Rüyaların, uykunun en dikkat çeken ve en karmaşık modüllerinden biri olduğunu söz eden Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Günümüzde nörobilimsel çalışmalar, düşlerin bilhassa REM uykusunda ağırlaştığını ve bu evrede beynin duygusal öğrenme, gerilimle başa çıkma ve hafıza bütünleştirme fonksiyonlarının faal olduğunu gösteriyor.” dedi.
Rüyaların birebir vakitte bilinçdışında gizli kalan his, niyet ve dileklerin sembolik bir lisanı olarak ortaya çıktığını aktaran Erol, psikanalitik yaklaşıma nazaran ise düşlerin, kişinin bastırdığı ya da farkında olmadığı dürtülere ve hislere ışık tuttuğunu açıkladı.
Bazı düşler evrensel…
“Her birey içinde bulunduğu duruma has hayaller görse de; kabuslar, düşmek, uçmak, bir yerlere geç kalmak ya da mevtle ilgili hayaller aslında kozmik temaları barındırır.” diyen Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Düşme rüyaları denetim kaybı ve güvensizlik hissini, uçma düşleri özgürleşme dileğini, geç kalma hayalleri ağır sorumluluk ve tasayı, mevtle ilgili hayaller ise bazen bir devrin kapanıp yeni bir sürecin başlamasını sembolize edebilir.” dedi.
Erol, bu cins düşlerin, şahıstan bireye değişse de çoğunlukla iç dünyamızda sağlıklı bir biçimde işlenmesi gereken hisler olduğunu düşündürdüğünü lisana getirdi.
Tekrarlayan hayaller çözülememiş mevzularla ilgili!
Çok sık görülen düşlerin bir manası olup olmadığını değerlendiren Uzman Klinik Psikolog İpek Erol şunları söyledi:
“Tekrarlayan hayaller çoklukla zihnin çözülememiş hususları tekrar gündeme getirmesiyle oluşur. Yani bilinçdışı; çözülmemiş bir duyguyu, bastırılmış bir çatışmayı ya da geçmişten kalan bir tecrübesi tekrar tekrar gündeme getirir. Bu düşler bir bakıma kişinin hayatında bakması gereken bir alan olduğunu gösterebilir. Örneğin çocuklukta yaşanmış bir kayıp ya da travmatik bir olay, yıllar sonra farklı sembollerle tekrar duşta belirebilir. Bazen de yetişkinlikte ağır gerilim, ilgi sorunları yahut geleceğe dair korkular, zihnin birebir düş temasını daima canlandırmasına neden olur. Bu döngü, hususun işlenmediğini ya da duygusal açıdan bütünleştirilemediğini gösterir. Psikoterapi sürecinde tekrarlayan hayallerin değeri büyüktür. Danışanın bu hayalleri ayrıntılı biçimde paylaşması, terapiste içsel çatışmalar hakkında değerli ipuçları verir. Birden fazla vakit, bu hayallerin anlaşılmasıyla birlikte tekrarlama döngüsü de zayıflar.”
Rüyalar kişinin iç dünyasını yansıtsa da tek bir duştan bütüncül yorum yapılamaz!
Çocuklukta ve yetişkinlikte görülen düşler ortasında besbelli farklar bulunduğuna dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Çocukluk düşleri daha çok güvenlik, endişe ve anne-baba figürleri etrafında şekillenirken; yetişkinlikteki düşler iş, sorumluluk, münasebetler ve kimlik çatışmalarıyla ilişkilidir. Yani hayaller da gelişimsel süreçlerimizle birlikte evrilir.” dedi.
Rüya görmenin, insan beyninin uyku fizyolojisinin doğal bir kesimi olduğunu lisana getiren Erol, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Dolayısıyla hiç düş görmeme tabiri teknik olarak yanlışsız değildir; zira REM uykusu sırasında herkes düş görür. Lakin düşlerin hatırlanıp hatırlanmaması, ferdi farklılıklara ve çeşitli psikolojik-fizyolojik etkenlere bağlıdır. Rüya hatırlama sıklığını etkileyen faktörlerden biri uyku yapısıdır. REM evresinden çabucak sonra uyanan bireyler düşlerini daha kolay hatırlarken, derin uyku evrelerinde uyananlar düşlerini çoklukla hatırlamazlar. Ayrıyeten gerilim seviyesi, duygusal yoğunluk ve travmatik yaşantılar da düş hatırlama sıklığını artırabilir. Unutulmamalıdır ki sık düş görmek ya da düşleri sık hatırlamak, tek başına bir ruhsal sorun göstergesi değildir.
Rüyalar üzerinden kişinin iç dünyasında dair çıkarımlar yapmak mümkün olsa da tek başına bir düş üzerinden şahsa dair bütüncül bir yorum uygun olmaz. Düşlerin içeriği, tekrarı ve bireyde uyandırdığı hisler dikkate alındığında, danışanın iç dünyasını anlamak için güçlü bir yol sunar.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı